Tái cấu trúc ngà nh ngân hà ng: Chiến lược hay giải pháp hà nh chÃnh?
Äăng ngà y: 11/26/2015 Những chỉ tiêu liên quan đến hệ thống ngân hà ng (NH) hiện tại cho thấy tái cÆ¡ cấu hệ thống nà y má»›i chỉ là những biện pháp trước mắt, vì những rá»§i ro tồn Ä‘á»ng vẫn chưa có nhiá»u thay đổi.

Hệ thống NH ở Việt Nam từ 2006 đến nay có những bước tăng trưởng ồ ạt vỠsố lượng cũng như giá trị tổng tà i sản.
Tuy nhiên, khi áp dụng Nghị quyết 11 từ tháng 2/2011 nhằm kiá»m chế lạm phát, cùng tình trạng nợ xấu và thiếu thanh khoản do tác động cá»§a thị trưá»ng bất động sản (BÄS) sụt giảm, hà ng loạt những rá»§i ro tiá»m ẩn cá»§a hệ thống NH xuất hiện.
Bởi tăng trưởng cung tiá»n Ä‘i kèm vá»›i tăng trưởng tÃn dụng cá»§a hệ thống hiện cho thấy ná»n kinh tế hoạt động chá»§ yếu dá»±a và o vốn nhà đầu tư rất cao, thiếu vốn tá»± có.
Nhiệm vụ cá»§a ngà nh đặt ra trong giai Ä‘oạn nà y là hoà n tất cải cách hệ thống NH trong giai Ä‘oạn 2011 - 2015. Tuy nhiên, giai Ä‘oạn đầu cá»§a quá trình nà y diá»…n ra trong bối cảnh ná»n kinh tế Việt Nam còn bất ổn.
Theo đó, khả năng can thiệp cá»§a Ngân hà ng Nhà nước (NHNN) cÅ©ng còn hạn chế và lòng tin thị trưá»ng chưa thá»±c sá»± tốt. Vì váºy, giai Ä‘oạn đầu tái cấu trúc chỉ táºp trung và o xá» lý các NH yếu kém trên tinh thần tá»± nguyện nhưng đặt dưới sá»± giám sát cá»§a NHNN.
Như váºy, chÃnh sách tiá»n tệ mở rá»™ng cùng tăng trưởng tÃn dụng trong thá»i gian dà i đã là m tốc độ tăng trưởng GDP cháºm lại, phần nà o cho thấy hiệu quả đầu tư kém. Thá»±c tế cÅ©ng cho thấy luồng tiá»n đầu tư chảy và o BÄS khá nhiá»u đã gây nên bong bóng BÄS vẫn còn tồn tại.
Trong khi đó, hệ thống NH dù đã được rút gá»n sau tái cấu trúc, nhưng số lượng vẫn còn nhiá»u. Chưa kể, các NHTM vá»›i Ä‘a số là nhá», các tổ chức phi tÃn dụng, các quỹ tÃn dụng... có dịch vụ tương tá»± như nhau.
Chẳng hạn, so vá»›i Hà n Quốc chỉ có khoảng 20 NH, Thái Lan có không quá 20 NH, Malaysia cÅ©ng có khoảng 10 NH..., số lượng NH tại Việt Nam còn quá nhiá»u so vá»›i quy mô và tốc độ phát triển cá»§a ná»n kinh tế, các sản phẩm dịch vụ vừa thiếu và vừa yếu, đặc biệt là các NH cổ phần nhá».
Do đó, để có thể cạnh tranh, thu hút được khách hà ng và tồn tại được trong môi trưá»ng cạnh tranh gay gắt đã buá»™c các NH phải có "mánh khóe" kinh doanh, dẫn đến tình trạng cạnh tranh không là nh mạnh, thiếu minh bạch; đạo đức NH ngà y cà ng giảm sút và sá»± quản trị rá»§i ro không còn được chú trá»ng.
Äó là hệ quả cá»§a việc phát triển theo số lượng, bá» quên chất lượng cá»§a hệ thống NH Việt Nam trong nhiá»u năm qua.
Thống đốc NHNN đã kiểm soát chặt tình trạng sở hữu chéo cá»§a NH và "Ä‘iá»u chỉnh" cho an toà n, là nh mạnh hÆ¡n, nhưng kết quả đạt được chưa cao, bởi tình trạng nhiá»u NH Ä‘ang là cổ đông lá»›n cá»§a má»™t số NH khác. Sá»± đầu tư vòng quanh và trà n lan đã gây rá»§i ro cho hoạt động NH suốt thá»i gian qua.
Äầu tư chéo Ä‘em lại nhiá»u lợi Ãch cho các NH nhá» do đạt mục tiêu tăng vốn cÅ©ng như được hưởng lợi vá» kinh nghiệm, thị trưá»ng và nghiệp vụ kinh doanh từ các NH lá»›n. Äây cÅ©ng là cách để các NH lá»›n mở rá»™ng mạng lưới kinh doanh.
Vá»›i hình thức nà y, các NH có thể biến tướng thà nh nhiá»u hình thức khác nhau, nên khi NHNN siết hình thức đầu tư chéo, cÅ©ng có nghÄ©a các ông chá»§ cá»§a NH sẽ biến loại hình nà y sang má»™t mô hình khác theo kiểu tổng vốn thá»±c có cá»§a các NH sẽ thấp hÆ¡n nhiá»u so vá»›i con số báo cáo, khi đó nguồn vốn đầu tư và o các NH trở nên kém thá»±c chất, là m giảm sức mạnh cá»§a toà n hệ thống, gây bất lợi trong cuá»™c cạnh tranh vá»›i các NH quốc tế đã và đang và o Việt Nam.
Kinh doanh thiếu kiểm soát, sá»± nháºp nhằng trong việc cho vay, trong thẩm định đối tượng vay và cung ứng nguồn vốn vay khi NH nà y đẩy khách hà ng không đạt chuẩn cho NH khác vì Ä‘ang nắm giữ cổ phần chi phối đã góp phần đẩy tá»· lệ nợ xấu NH tăng nhanh, và con số thá»±c tế còn rất cao.
Trong thá»i gian tá»›i, nhiá»u NH vẫn lên kế hoạch tăng vốn. Do đó, nếu hiện tượng đầu tư chồng chéo không được hạn chế thì rá»§i ro sẽ không chỉ dừng ở vấn đỠthanh khoản hay nợ xấu, mà còn là nguy cÆ¡ đổ vỡ dây chuyá»n khi nguồn vốn thá»±c có cá»§a các NH không đủ sức để chống đỡ.
Rõ rà ng, cải tổ NH đến lúc nà y má»›i chỉ là biện pháp "hà nh chÃnh". Và trong và i năm qua, các nhà điá»u hà nh kinh tế vẫn "ưa thÃch" các công cụ hà nh chÃnh ngắn hạn hÆ¡n là các công cụ Ä‘iá»u tiết bá»n vững cá»§a cÆ¡ chế thị trưá»ng. Hiệu lá»±c thì tạm thấy nhưng cái giá cá»§a những biện pháp đó vẫn Ä‘ang từng ngà y khiến cho sá»± cạnh tranh cá»§a nhiá»u NH sút giảm...
Theo doanhnhansaigon.vn